Mae’r Gwenoliaid i gyd bellach wedi gadael am hinsoddau cynhesach ond mae cyfoeth cyfoethog yr hydref o ffrwythau ac aeron yn denu ymwelwyr newydd o wledydd pell.

 

Mae'r adenydd coch yn tyrru i Gymru o'r Ffindir, Norwy a Sweden i wledda ar yr aeron a gynhyrchir gan lwyni gwrychoedd fel y Ddraenen Wen a'r Ysgaw. Maent yn mudo yn y nos ac mae eu galwadau chwibanu uchel i'w clywed yn aml ar nosweithiau tywyll llonydd, yn enwedig pan fo heidiau mawr yn symud.

 

Mae tocynnau maes hefyd yn cyrraedd o'u meysydd magu yng Ngwlad yr Iâ a gogledd Ewrop. Maen nhw'n ymweld â Chymru i wledda ar aeron a ffrwythau sydd wedi cwympo. Gall perllannau, yn enwedig y rhai lle mae ffrwythau sydd wedi cwympo yn cael eu gadael ar y ddaear, ddenu niferoedd enfawr o docynnau maes. Fodd bynnag, maent yn aderyn ehedog ac yn encilio'n gyflym i gopaon coed os aflonyddir arnynt.  

 

Ymhlith yr ymwelwyr gaeaf eraill sydd bellach yn cyrraedd o'u meysydd magu gogleddol mae Chwigwellt a Chorhwyaden. Mae'r hwyaid hyn i'w cael ar lynnoedd a phyllau mawr lle maen nhw'n bwydo ar lystyfiant dyfrol ac infertebratau. Mae Chwigwellt a Chorhwyaden yn mudo dros bellteroedd mawr i ddianc rhag tymheredd rhewllyd y gaeaf yn eu tiroedd magu gogleddol. Mae'n anhygoel meddwl y gallai Chwiwell yn gaeafu ym Mhowys fod wedi hedfan yr holl ffordd o Rwsia.

 

Ar yr adeg hon o’r flwyddyn mae ein hadaren ysglyfaethus eiconig, y Barcud Coch, yn llawer haws i’w weld, yn enwedig lle mae heidiau mawr yn ymgasglu mewn mannau bwydo fel Fferm Gigrin yn Rhaeadr. Mae'r Barcud Coch yn stori lwyddiant cadwraeth; unwaith i lawr i dri unigolyn yn unig, mae poblogaeth y Barcud Coch yng Nghymru bellach yn cynnwys tua dwy fil a hanner o barau.

 

Bob hyn a hyn gall aderyn gyda marciau anarferol ac afreolus ymddangos mewn poblogaeth o adar sydd fel arall wedi'u marcio fel arfer. Ar hyn o bryd mae un aderyn o'r fath yn dod i orsaf fwydo'r Barcud Coch yn Fferm Gigrin. Mae'r Barcud Coch anarferol hwn bron yn gyfan gwbl wyn; a fydd yr aderyn trawiadol hwn yn cynhyrchu epil gwyn? Bydd yn rhaid i ni aros tan y gwanwyn i ddarganfod ……...