Mae’r ardal hon o fynyddoedd, rhostir a dyffrynnoedd afonydd serth yn gartref i tua dau y cant o boblogaeth hebogiaid tramor Prydain – a llawer o adar ac anifeiliaid prin eraill. Ond dim gormod o bobl.

 

Mae dwy dref fechan ond diddorol: Llanfyllin gyda’i thloty Fictoraidd a’i ŵyl gerddoriaeth glasurol fawreddog a Llanfair Caereinion ym mhen gorllewinol Rheilffordd Ysgafn y Trallwng a Llanfair sy’n cael ei phweru gan stêm.

 

Ar wahân i hynny, pentrefi gwasgaredig yn bennaf sy’n glynu wrth ochrau’r bryniau neu’n ymyl nentydd clir rhaeadrol yr Efyrnwy, Tanat a Banwy. A milltir ar ôl milltir o olygfeydd godidog.

 

Mae Mynyddoedd y Berwyn yn sicr yn dipyn o olygfa. Cadair Berwyn, sydd 830 metr uwchlaw lefel y môr, yw'r copa talaf yng Nghymru y tu allan i Barc Cenedlaethol.

 

Gall cerddwyr ar Lwybr Cenedlaethol Llwybr Glyndŵr 135 milltir o hyd a marchogion ar Lwybrau Enfys Coedwig Dyfnant fwynhau tirweddau sydd yr un mor wyllt ac ysblennydd.

 

Ond nid yw'r cyfan yn union fel y bwriadwyd gan natur. Er gwaethaf ei enw fel y llyn harddaf yng Nghymru, mae Llyn Efyrnwy yn gwbl wallgof.

 

Yn ôl yn y 1880au fe wnaeth argae carreg mawr cyntaf y byd foddi ym mhen dyffryn Efyrnwy, boddi pentref a chreu corff o ddŵr 11 milltir o gwmpas.

 

Mae Llyn Efyrnwy bellach yn galon gwarchodfa natur 24,000 erw sy'n gyforiog o fywyd gwyllt. Mae'n denu miloedd o wylwyr adar, cerddwyr, pysgotwyr a beicwyr bob blwyddyn. 

 

Ac mae’r rhan fwyaf ohonynt yn cychwyn ym mhentref Llanwddyn – wedi’u haileni ychydig filltiroedd o’i leoliad gwreiddiol fel cartref canolfan ymwelwyr yr RSPB, dechrau llwybr cerfluniau a lle gwych i fwyta neu brynu crefftau lleol.