Afonydd
Afonydd
Mae Powys, gyda'i thirweddau hudolus a'i daearyddiaeth amrywiol, wedi'i gorchuddio gan rwydwaith o afonydd sy'n cyfrannu at harddwch naturiol a threftadaeth ddiwylliannol y rhanbarth. Mae’r afonydd hyn, sy’n llifo’n osgeiddig drwy ddyffrynnoedd a dolydd, yn naddu stori oesol sydd wedi llunio cymeriad Powys ers canrifoedd.
Mae Afon Gwy, un o'r dyfrffyrdd mwyaf eiconig, yn ymdroelli trwy ran ddwyreiniol Powys. Mae ei dyfroedd dilychwin yn llifo'n ysgafn, gan adlewyrchu'r gwyrddni toreithiog sy'n leinio ei lannau. Mae Afon Gwy nid yn unig yn amlinellu’r ffin rhwng Cymru a Lloegr ond mae hefyd yn darparu cefndir golygfaol i’r rhai sy’n frwd dros yr awyr agored, gan gynnig cyfleoedd ar gyfer gweithgareddau fel caiacio, pysgota a theithiau cerdded ar lan yr afon.
https://www.visitwales.com/things-do/nature-and-landscapes/what-see-along-river-wye
Mae tarddiad Afon Hafren, yr afon hiraf yn y Deyrnas Unedig, ym mryniau Powys. Wrth iddo deithio drwy'r ardal, mae'n plethu stori am dirweddau garw a dyffrynnoedd tawel. Mae'r Hafren nid yn unig yn cyfrannu at harddwch naturiol Powys ond hefyd yn chwarae rhan hanfodol wrth lunio hunaniaeth ddiwylliannol a hanesyddol yr ardal.
​
https://www.visitwales.com/things-do/adventure-and-activities/walking/discover-history-working-canal
​
​
Ymhellach i'r gorllewin, mae Afon Efyrnwy yn ychwanegu ei swyn ei hun i dirwedd Powys. Yn wreiddiol o Fynyddoedd Cambria, mae'n ymdroelli trwy gefn gwlad prydferth cyn ymuno ag Afon Hafren. Mae Afon Efyrnwy yn adnabyddus am ei chronfa ddwr golygfaol, Llyn Efyrnwy, wedi'i hamgylchynu gan goetiroedd a bryniau, gan greu hafan dawel i fywyd gwyllt a chyrchfan boblogaidd i'r rhai sy'n frwd dros fyd natur.
​
​
Yn rhannau deheuol Powys, mae Afon Wysg yn llifo'n osgeiddig, a'i dyfroedd yn llifo trwy Barc Cenedlaethol Bannau Brycheiniog. Mae'r afon hon yn enwog am ei dyfroedd clir ac yn ffefryn ymhlith pysgotwyr sy'n chwilio am frithyllod ac eogiaid. Mae Dyffryn Wysg, sydd wedi'i addurno â phentrefi swynol a safleoedd hanesyddol, yn lleoliad hyfryd ar gyfer teithiau cerdded hamddenol ac archwilio.
​
http://www.usktown.org/River_Usk_18859.aspx
​
Mae afonydd Powys nid yn unig yn cynnig cyfleoedd hamdden ond hefyd yn sianeli hanes, yn cysylltu cymunedau ac yn darparu cynhaliaeth i'r tir. Mae eu presenoldeb bythol yn dyst i'r cysylltiad parhaol rhwng pobl Powys a'r rhyfeddodau naturiol sy'n siapio eu hamgylchoedd. P'un a ydych yn chwilio am antur ar y dŵr neu ddihangfa heddychlon ar hyd eu glannau, mae afonydd Powys yn galw, yn eich gwahodd i archwilio'r harddwch bythol a'r straeon sy'n llifo trwy'r ardal hudolus hon.
​